Η Σύμβαση διέπεται από τέσσερις θεμελιώδεις αρχές: (α) Μη Διάκριση (άρθρο 2), (β) Το Καλύτερο Συμφέρον του Παιδιού (άρθρο 3), (γ) Επιβίωση, Ανάπτυξη και Προστασία (άρθρο 6), και (δ) Συμμετοχή (άρθρο 12).
Αποτελείται από 54 άρθρα και χωρίζεται σε τρία μέρη:

• Τα δικαιώματα του παιδιού (άρθρα 1-41): Περιλαμβάνει τον βασικό κορμό των δικαιωμάτων με έμφαση στις προαναφερθείσες τέσσερις θεμελιώδεις αρχές.
• Μηχανισμός ελέγχου εφαρμογής της Σύμβασης (άρθρα 42-45): Περιγραφή του θεσμού ελέγχου της εφαρμογής της Σύμβασης και θεσμοθέτηση της Επιτροπής για τα Δικαιώματα του Παιδιού που αναλαμβάνει τον ρόλο αυτό.
• Ενδεχόμενες τροποποιήσεις (άρθρα 46-54): Αναφέρονται διατάξεις που σχετίζονται με πιθανές τροποποιήσεις άρθρων της Σύμβασης.
Διαβάστε στα συνημμένα αρχεία, στο κάτω μέρος της σελίδας, όλα τα άρθρα της Σύμβασης.

Τα τελευταία χρόνια το ενδιαφέρον της σχολικής κοινότητας αλλά και της κοινωνίας γενικότερα έχει επικεντρωθεί στο φαινόμενο του σχολικού εκφοβισμού (bullying). Ο σχολικός εκφοβισμός είναι μια μορφή λεκτικής, σωματικής ή κοινωνικής επιθετικότητας που έχει επαναλαμβανόμενο χαρακτήρα, πραγματοποιείται μεταξύ ανηλίκων και χαρακτηρίζεται ανισορροπία δυνάμεων ανάμεσα στον θύτη και το θύμα.
Ο εκφοβισμός μπορεί να λάβει διάφορες μορφές: μπορεί να είναι λεκτικός, σωματικός, κοινωνικός και ηλεκτρονικός. Στο σχολικό πλαίσιο και στην περίπτωση του σχολικού εκφοβισμού καταπατούνται αρκετά από τα θεμελιώδη δικαιώματα του παιδιού (όσα επισημαίνονται στον κατάλογο), κάτι στο οποίο θα πρέπει να δοθεί η δέουσα σημασία από το σχολείο και τις αρμόδιες αρχές, ώστε να αναληφθούν και οι αντίστοιχες ενέργειες. Βασικό σημείο για την αντιμετώπιση και την πρόληψη του εκφοβισμού αποτελεί η πρώιμη ανίχνευση των περιστατικών, αλλά και η παρατήρηση τυχόν απότομων μεταβολών και δυσλειτουργιών στη συμπεριφορά κά- ποιων μαθητών.

Προστατεύονται όμως σε όλες τις περιπτώσεις τα δικαιώματα των παιδιών; Τι συμβαίνει στην πραγματικότητα; Είκοσι έξι χρόνια μετά την υπογραφή της Σύμβασης για τα δικαιώματα του παιδιού από τα κράτη-μέλη του ΟΗΕ, έχουν σημειωθεί αρκετές βελτιώσεις στη ζωή των παιδιών. Σύμφωνα με την Unicef:

• Μειώθηκε στο μισό ο αριθμός των παιδιών κάτω των 5 ετών που πεθαίνουν κάθε χρόνο.
• Μειώθηκε πάνω από το μισό ο αριθμός των ανθρώπων που ζουν σε συνθήκες ακραίας φτώχειας, από 47% σε 18%.
• Αυξήθηκαν οι εγγραφές στην προσχολική εκπαίδευση κατά περισσότερο από 30%.
• Μειώθηκε η παιδική εργασία σχεδόν κατά ένα τρίτο.
• Σχεδόν τα δύο τρίτα (64%) του παγκόσμιου πληθυσμού έχουν πρόσβαση σε καλύτερες εγκαταστάσεις υγιεινής.

Όμως…

• 58 εκατομμύρια παιδιά πρωτοβάθμιας σχολικής ηλικίας δεν πηγαίνουν στο σχολείο.
• Το ένα τέταρτο των παιδιών παγκοσμίως βρίσκονται σε κατάσταση υποθρεψίας εξαιτίας χρόνιου υποσιτισμού.
• Σχεδόν 2,5 δισεκατομμύρια άνθρωποι εξακολουθούν να μην έχουν πρόσβαση σε βελτιωμένες εγκαταστάσεις υγιεινής.
• Τα πιο περιθωριοποιημένα παιδιά είναι εκείνα που πολλές φορές δεν έχουν πρόσβαση στις βασικές υπηρεσίες και την προστασία που χρειάζονται για τη διασφάλιση των δικαιωμάτων τους.

Βιβλιογραφικές αναφορές:
Αρτινοπούλου, Β. (2001). Βία στο σχολείο: Έρευνες και πολιτικές στην Ευρώπη. Αθήνα: Μεταίχμιο.
Olweus, D. (2009). Εκφοβισμός και βία στο σχολείο. Αθήνα: ΕΨΥΠΕ.
Sullivan, K. (2006). Bullying: How to spot it, how to stop it. A guide for Parents and Teachers. London: Rodale International Ltd.
Ηλεκτρονικές πηγές:
Η Σύμβαση για τα Δικαιώματα του Παιδιού με απλά λόγια!
Παγκόσμια Ημέρα Δικαιωμάτων του Παιδιού
Τα δικαιώματά σου από το Συνήγορο του παιδιού.
Το άρθρο είναι απόσπασμα από το εκπαιδευτικό υλικό «ΕνΔυναμώνω - Enable» Ενδυναμώνοντας τα παιδιά Αντιμετωπίζοντας τον Εκφοβισμό το οποίο μπορείτε να βρείτε ολόκληρο στην κοινότητα, πατώντας εδώ.